Lịch sử chiến tranh châu Á thế kỉ 20, hoàn toàn khác những cuộc chiến đã diễn ra trong lịch sử. Không đơn lẻ, không cục bộ, không chỉ giành về quyền lực mở rộng lãnh thổ. Mà còn sự tật diệt lẫn nhau, nhưng dưới góc độ thế chiến 2 dù đã qua rât nhiều năm. Im lặng và không còn nhiều điều để bàn lại tuy nhiên nó lại làm cho các đồng minh Hoa Kỳ không hài lòng về nhau.
Đền Yasukini là nơi thờ các chiến sĩ và các tướng lĩnh cấp cao Nhật Bản hy sinh trong thế chiến thứ 2. Nó bị cho vào quên lãng và chỉ là chuyện nội bộ của Nhật Bản nhưng đã không còn là vậy từ những năm 90 nhiều nhà lập pháp Nhật đã bắt đầu đến thăm ngôi đền này nhiều hơn. Đảng cánh hữu ở Nhật vẫn chiếm đa số quốc hội Nhật Bản vẫn xem đây là biểu tượng linh thiêng của đất nước này.
Ngôi đền nhiều năm được xem là tàn dư của chiến tranh, cổ xúy cho phong trào cực hữu tư duy chiến tranh. Hàn Quốc luôn phản đối điều đó, sự đối đầu ngoại giao đã xảy ra từ lâu mỗi khi các nhà lập pháp, thủ tướng Nhật bản đến thăm nơi này. Hàn Quốc và Trung Quốc xem đây là sự thiếu tôn trọng các nạn nhân bị quân đội Nhật giết trong chiến tranh và thời kỳ chiếm đóng. Tôn thờ các tướng lĩnh lẫn nhiều người trong đó bị buộc tội “tội ác chiến tránh chống lại loài người” có cả những thường dân chết trong chiến tranh.
Ngày 7 tháng 12 năm 2021, 99 nhà lập pháp đã đến thăm ngôi đền này. Thổi bùng ngọn lửa ngoại giao giữa Seoul và Tokyo lẫn Bắc Kinh. Khi các nghị sĩ đảng dân chủ tự do (LDP) và đảng cấp tiến khác vừa có ghế tại quốc hội đã đến thăm ngôi đền này.
Dù Hàn Quốc, Nhật Bản đều là đồng minh thân cận với Hoa Kỳ, nhưng mỗi nước có một tiếng nói riêng về vấn đề nhạy cảm này. Đã nhiều năm vụ việc làm đồng minh Đông Á dường như không muốn bàn luận lẫn tìm cách tháo gỡ. Điều này làm cho các nước thờ ơ tìm cách giải quyết xu đột khu vực với Triều Tiên và Trung Quốc. Khi LDP lúc này vẫn đang vận động cho điều 9 Hiến pháp Nhật Bản sủa đổi cho phép quân đội Nhật Bản triển khai ra nước ngoài và có quyền chủ động hơn đối với vấn đề sự trỗi dậy từ Trung Quốc.
Vấn để sửa đổi Hiến pháp chỉ còn là thời gian, sự khác biệt giữa các đồng minh đã làm Hoa Kỳ khó khăn tìm cách giải quyết xong đột khu vực rất khó khi xung quanh có thể bùng nổ chiến tranh bất cứ khi nào.
Sources: https://asiatimes.com/2021/12/japans-new-right-flexes-at-yasukuni-shrine/