Đông Nam Á chia rẽ vì đồng minh của Trung Quốc

Năm 2022, Campuchia sẽ giữ chức chủ tịch ASEAN. Một đồng minh thân cận với Trung Quốc, nước được coi là sân sau của Trung Quốc ở ASEAN. Nhiều lần trong các cuộc hợp và bỏ phiếu các nghị quyết khu vực liên quan đến vấn đề an ninh hàng hải với Trung Quốc, Campuchia bỏ phiếu trắng hoặc phản đối. Lần đầu tiên trong lịch sử khối ASEAN không ra được một nghị quyết hợp đồng nào về an ninh biển Đông với Trung Quốc.

Campuchia đã không cho phép mở các cuộc hội thảo bàn luận về vấn đề Trung Quốc. Đây thật sự là một thử thách lớn với Việt Nam và Phillipines đang đối đầu trực tiếp với Trung Quốc. Không những thế Campuchia còn đề ra chính sách ngó lơ không quan tâm đến nội bộ Myanmar ảnh hưởng đến khu vực. Tình trạng tương tự đã xảy ra như năm 2012, vừa khủng hoản trên biển và Myanmar chỉ có khác lần này sẽ không có nghị quyết nào được ra tuyên bố.

Là chủ tịch của Khối ASEAN, thì có quyền lựa chọn các vấn đề sẽ được bàn luận và đem ra xem xét chung. Điều đó có nghĩa Campuchia sẽ quyết không cho phép bàn luận hội thảo về an ninh hàng hải khu vực liên quan đến Trung Quốc. Chủ tịch khối có một đặc quyền là nếu 10 thành viên thất bại không ra được tuyên bố chung thì, nước chủ tịch sẽ tự quyết vấn đề được tuyên bố. Điều này đồng nghĩa chắc chắn Campuchia sẽ đưa ra hoặc có thể tự quyết không đưa ra tuyên bố chung. Giữa Indonesia và Malaysia, Singapore đều bắt đầu cứng rắn hơn khi Trung Quốc ngày càng hung hăng trên biển Đông.

Thái Lan bắt đầu bị lệ thuộc vào các khoảng đầu tư từ Trung Quốc, trong đó có dự án “con đường tơ lụa”. Ngày càng bộc lộ rõ không muốn có sự liên can đến vấn đề an ninh biển Đông cho thấy người Thái đang muốn sự ôn hòa hơn là tìm cách giải quyết. Mặt khác, dự án kênh đào Kra cũng đang là mối quan tâm và bất hòa với Singpore vì tham vọng mở một con đường biển ngắn hơn từ Thái Bình Dương sang Ấn Độ Dương thay vì qua eo biển Malaca của Singapore.

Cũng chính 10 năm trước, 2012 Campuchia giữ chức chủ tịch luân phiên ASEAN đã gạt đi các phiên bàn luận tự do về tranh chấp bãi cạn Scarborough giữa Phillipnes và Trung Quốc, điều sẽ có thể lập lại trong năm nay 2022 khi Campuchia phản đối bàn luận luôn cả chiến thắng của Phillipines trước tòa trọng tài quốc tế về vụ này. Trung Quốc là quốc gia viện trợ lớn nhất cho Campuchia và lệ thuộc nhiều vào các gói viện trợ này để phát triển kinh tế.